《陳雷文選》

 | | | 轉寄

寫hō͘學生朋友 ê 代誌 4 - 有hīⁿ 無嘴

作者 陳雷 2019.11.10

（Siá hō͘ ha̍k-seng pêng-iú ê tāi-chì 4）（寫hō͘學生朋友 ê 代誌 4）

Ū-hīⁿ bô-chhùi / 有hīⁿ 無嘴

Lí tāi-khài bat thiaⁿ tōa-lâng kóng ‘ gín-á lâng ū-hīⁿ bô-chhùi ’ chit-kù ōe. Ì-sù tō-sī, gín-á thiaⁿ tōa-lâng kóng ōe, ē-sái thiaⁿ bē-sái khioh-khì o͘-pe̍h kóng. Tān-sī tī bó͘-chióng chêng-hêng, ì-sù sī, ōe ē-hiáu thiaⁿ, tān-sī bē-hiáu kóng, iah-sī bē-sái kóng. Só͘-í tōa-lâng mā-ū ‘ū-hīⁿ bô-chhùi’ ê tiûⁿ-ha̍p.

你大概bat 聽大人講‘gín-á 人有hīⁿ 無嘴’ 這句話. 意思tō是, gín-á 聽大人講話, ē使聽bē使khioh去烏白講. 但是tī 某種情形, 意思是, 話會曉聽,但是bē曉講, iah是bē使講 . 所以大人mā是有 ‘有hīⁿ 無嘴’ ê 場合.

Gio̍k-thêng （in lāu-bú kiò I a-gio̍k)chū sè-hàn chin gâu tha̍k-chheh, si piau-chún ê bô͘-hoān ha̍k-seng. Chóng--sī khah khiàm chū-sìn. Tâi-lâm lú-tiong pit-gia̍p liáu-āu, khó-tiâu Tâi-tāi gōa-bûn hē, chiong-lâi thang chhut-kok tha̍k phok-sū.

玉婷（In老母叫伊阿玉）自細漢真gâu讀冊, 是標準 ê 模範學生. 總--是khah欠自信. 台南女中畢業了後,考tiâu台大外文系, 將來通出國留學讀博士.

Chù-chheh hit ji̍t, lāu-bú hoaⁿ-hoaⁿ-hí-hí pôe I lâi tâi-pak. Hóe-chhia téng chhit hoan-hù peh hoan-hù, kau-tāi bē-soah. A-gio̍k kui-lō͘ tiām-tiām. Ū-sî chhìn-chhái ìn chi̍t-nn̄g-kù. Iā bô chù-sim teh thiaⁿ, kài-sêng sim-lāi bē tit-tiāⁿ. In bú--a kiò-sī cha-bó͘-kiáⁿ tē-it pái chhut-gōa kín-tiuⁿ, kā I an-ùi, ū siáⁿ tāi-chì, chò-lí khà tiān-ōe tńg--lâi.

註冊hit日, 老母歡歡喜喜陪伊來台北. 火車頂七吩咐八吩咐, 交代bē soah. 阿玉規路tiām-tiām, 有時chhìn-chhái應一二句, 也無注心teh聽, 概成心內bē得定. In母--a 叫是查某kiáⁿ 第一擺出外緊張. kā伊安慰, 有啥代誌, 做你khà電話轉--來.

Ko-thih lâi-kàu Tâi-pak chhia-thâu, a-gio̍k lú-lâi lú kín-tiuⁿ, kù-chāi lāu-bú án-chóaⁿ lō, chi̍t-kù ōe lóng m̄ ìn. Tha-khu-sih chē lâi-kàu Tâi-tāi, lāu-bú chhi-chhi-chhap-chhap iáu kóng bē-soah. A-gio̍k siū-khì m̄ chhap--I, chò thâu-chêng ka-tī ti̍t-ti̍t kiâⁿ, lāu-bú tòa āu-bīn chi̍t-kha chi̍t-pō͘ tòe leh jiok. Lâi-kàu chù-chheh-cho͘, chi̍t-tīn ha̍k-seng pâi tī hia, thiaⁿ in kóng-ōe, lóng-sī piau-chún ê Tâi-pak kok-gí, mā-ū 2, 3 ê teh kóng Eng-gí, ka-tī soah m̄-káⁿ khui-chhùi. Hiông-hiông thiaⁿ tio̍h kha-chiah āu lāu-bú teh hiu:「 A-gio̍k--a……」 khì chi̍t-ē oa̍t-thâu kā lāu-bú giú-leh, thoa khì piⁿ--a jiáng:「 你不要再在這裡講台語好不好！…」Piau-chún ê Tâi-lâm kok-gí.

高鐵來到台北車頭, 阿玉lú來lú緊張, 據在老母按怎lō, 一句話攏m̄ kā應. Tha-khu-sih坐來到台大,老母chhi-chhi-chhap-chhap 講iáu 未soah. 阿玉受氣m̄插伊, 做前家己直直行, 老母tòa後面一腳一步tòe leh jiok. 來到註冊組, 一陣學生排tī hia, 聽in講話, 攏是標準 ê 台北國語, mā有2,3 个teh講英語, 家己soah m̄敢開嘴. 雄雄聽tio̍h kha-chiah 後老母teh hiu:「 阿玉--a……」氣一下越頭 kā老母手giú--leh, 拖去邊--a 嚷：「你不要再在這裡講台語好不好！…」標準 ê 台南國語.

Lāu-bú chiah chai-iáⁿ, goân-lâi cha-bó͘-kiáⁿ kín-tiuⁿ sī in-ūi kiaⁿ kiàn-siàu, hoan-ló lāu-bú lâi Tâi-pak kóng Tâi-gí, lâng thiaⁿ-tio̍h ē khòaⁿ in sông! Hiông-hiông siūⁿ-khí, sè-hàn sî tī ha̍k-hāu kóng-ōe kòa káu-pâi hoa̍t-chîⁿ, ū-hīⁿ bô-chhùi, chit-má bô kòa káu-pâi bô hoa̍t-chîⁿ, kâng-khoán ū-hiⁿ bô-chhùi…….

老母chiah知影, 原來查某kiáⁿ teh緊張是因為驚見笑, 煩惱老母來台北講台語,人 聽tio̍hē看in sông ！雄雄想起, 細漢時tī學校講話掛狗牌罰錢, 有hīⁿ無嘴, chit-má 無掛狗牌無罰錢, 仝款有h īⁿ無嘴……

（Chok-chiá chù : chhiáⁿ-iōng pe̍h-ōe-jī ）（ 作者注 ： 請用白話字 ）